Aesculus hippocastanum L
خانواده : Hippcastanaceae
نام انگلیسی : Common horse chestnut
Bongay Horse chestnut
نام فارسی : شاه بلوط هندی
شاه بلوط هندی Aesculus hippocastanum L
شکل شناسی گیاه
درختانی بلند،دارای چتر و تاجی از شاخ و برگ انبوه هستند . برگ ها بزرگ ،متقابل ،دارای دمبرگ دراز وپهنکی پنجه ای و مرکب از ۵تا ۹ برگچه اند . برگچه ها تخم مرغی ، کنجدار با نوک تیز و دندانه هایی نا مساوی در حاشیه و فاقد گوشوارک هستند . سطح برگ ها سبز ، در اغاز کرکدار و در پایان رشد فاقد کرک می شوند . گل های ان ها ، که نامنظم ،سفید با لکه های زرد و نسبتا درشت اند در انتها شاخه و در گل اذین های بزرگ خوشه گرزن و به اصطلاح تیرس های بزرگ ایستاده و هرمی شکل مجتمع می شوند .کاسه به شکل زنگوله با پنج دندانه ی نامساوی ، کم دوام و زودافت و جام شامل ۴یا۵ گلبرگ نامساوی ،چین خورده فکرک پوش و قطعه خلفی بزرگتر و پررنگتر از دیگر گلبرگ هاست.نافه دارای ۲یا۳ پرچم با چرخه درونی از بین رفته به صورت ۷ میله است که در ابتدا حالت کمانی دارند و سپس به حالت افقی از جام خارج می شوند.این میله های ناپرچمی از لحاظ طول و اندازه نابرابرند و به طور متقابل با یک دیسک جانبی روی نهنج قرار می گیرند . تخمدان ازاد،سه خانه در هر خانه محتوی دو تخک واژگون است و در راس به خامه ای منفرد و کلاله ای نوک تیز ختم می شود .کپسول بسیار بزرگ،کروی،چرمی ،پوشیده از خار،سبزفام،میان برچه گشاد با سه کفه و در خانه بر اثر عدم رشد یکی از تخمک ها فقط حاوی یک دانه و بندرت دو دانه است.دانه ها بزرگ حجیم ،دارای سطح صیقلی و شفاف ،غالبا زرد یا قهوه ای رنگ اند و ناف بسیار وسیع مدور دارند. البومن دانه نامشخص و حجم اصلی فضای درونی دانه را جنین حجیم با لپه های ضخیم و سرشار از مواد نشاسته ای اشغال می کند .
محل رویش
خاستگاه این گونه را حد بین شبه جزیره بالکان و شمال هندوستان ذکر نموده اند . این درخت امروزه در سراس ر اروپا همراه با گونه های دیگر این جنس به عنوان زینتی و سایه گستر در حاشیه خیابان ها (به نام بلوط یا شاه بلوط)کاشته می شود ، درایران نیز از چندی پیش در برخی از پارک ها و باغ ها کاشته شده است و احتمالا باید ان را از اروپا به ایران اورده باشند . در برخی تالیفات ، خاستگاه و اصل این درخت را ایران ذکر کرده اند که در این صورت باید از طریق پروژه های مربوط به دیرین گیاه شناسی ،گرده شناسی و دیرین شناسی صحت این امر را در اینده معلوم داشت . به هر حال هم اکنون در تهران پایه ی بیشماری از این درخت وجود دارند که ارتفاع برخی از ان ها بیش از۲۰ متر است.
قسمت مورد استفاده
- دانه ها.پوست شاخه های جوان
زمان برداشت قسمت مورد استفاده
- پوست تنه ی گیاه در فصل پاییز جمع اوری و برداشت می شود.
نام تجاری دارو ساخته شده از گیاه
المان: venostasin,aescusan,aescorin forte
سويیس: aesculamed,aesculaforce
موارد مصرف
- درمان ورید های واریسی ،ادم اعضای تحتحانی ،هموروییدی
- درمان بیماری کرونری قلب ،ترمبوفلبیت سطحی ،ورم ناشی از اختلال عروق لنفاوی،تجمع خون در یک محل ،صدمات حین ورزش و سایر ضربات و نیز کاهش خارش و ادم ساق پا.
- در مان بزرگ شدن پروستات ،زخم های پوستی ،سرفه ، اسهال و نیز به عنوان مسکن ،ضد انعقاد ،ضد تب،قابض،خلط اور و مقوی
موارد مصرف مورد تایید سازمان بهداشت جهانی و کمیسون E بر اساس داده های بالینی
- دانه ی گیاه به صورت خوراکی در درمان اختلالات پاتولوژیک عروق پا (نارسایی وریدی مزمن ) برای مثال درد و حس سنگینی ساق پا،کرامپ هی عضلات پشت ساق پا ،گزگز کردن و تورم ساق پا
- موضعی برای درمان علامتی نارسایی مزمن وریدی ،رگ به رگ شدن و کبودی
سایر موارد مصرف (در طب سنتی )
- دانه در اختلالات ارتریتی و روماتیسمی ، نورالژی ،مشکلات مقعد و سایر اختلالات مرتبط با احتقان التهابی
- درمان اسهال خونی باسیلی و تب ، بند اورنده خون در قاعدگی های شدید یا خونریزی های رحمی دیگر ،به عنوان تونیک
- لوسیون ها و کرم های گیاه برای سرعت بخشیدن به بهبود صدمات حین ورزش
موارد منع مصرف
- از مصرف موضعی گیاه بر روی پوست زخمی و اسیب دیده باید اجتناب شود
- مصرف گیاه در افرادی که به گیاان خانواده شاه بلوط هندی حساسیت دارند ممنوع می باشد
احتیاطات عمومی
- در مصرف گیاه در بیماران مبتلا به افزایش حساسیت نسبت به هر یک از اعضای خانواده این گیاه و مبتلایان به اختلالات خونریزی احتیاط شود
- تجویز تزریقی گیاه در موارد نادر با واکنش های شدید کلیوی ،کبدی و انافیلاکسی همراه می باشد
- مبتلایان به اختلالات عفونی و التهابی دستگاه گوارش بهتر است از مصرف گیاه ، به دلیل پتانسیل تحریک دستگاه گوارش اجتناب نماید
- بیماران دیابتی بهتر است از مصرف ان بپرهیزند
اثرات جانبی
- تحریک دستگاه گوارش (بخصوص در فرایند های کوتاه رهش)
- نفروپاتی سمی ؛سمیت کبدی ؛سرطان پوستی (پاک کننده های پوستی )
- انافیلاکسی ؛کرامپ های ساق پا
- شوک ؛ تهوع(در مصرف خوراکی)
- خونریزی و کبودی شدید (ناشی از فعالیت ضد انعقادی اسکولین) اسپاسم عضلانی؛واکنش های افزایش حساسیت ؛خارش ؛کهیر؛سردرد ؛منگی
مصرف در بارداری و شیر دهی
- مصرف گیاه در دوران بارداری و شیر دهی به دلیل اثرات نا شناخته ان ممنوع می باشد
مصرف در کودکان
- از مصرف گیاه در کودکان اجتناب شود
تداخلات دارویی
- دارو های نفرو توکسیک(جنتامایسین):در دوز های بسیار بالای گیاه احتمال تشدید اثرات سمیت کلیوی می باشد
- ضد انعقاد ها،اسپرین:افزایش خطر خون ریزی به دلیل وجود اسکولین و هیدروکسی کومارین در گیاه توصیه می شود بیمار حداقل ۷ روز قبل از جراحی مصرف گیاه را قطع نماید
- ضد دیابت ها ،انسولین :افزایش اثر هیپو گلیسمی
- دارو هایی که اتصال به پروتيین بالایی دارند :آئسین به پروتیین های پلاسما اتصال یافته و ممکن است این دارو ها را از اتصال به پروتیین جدا سازد
میزان مصرف
