خربزه Melon
نام علمی Cucumis melo L
کلیات گیاه شناسی
قسمت هایی از این میوه که در تغذیه پزشکی استفاده می شوند ، عبارتند از : گوشت ، تخم ، پوست میوه گیاهی پیچک دار و دارای گل های زرد رنگ و ظاهری شبیه خیار می باشد . میوه آن گوشت دار ، متورم و بیضی شکل است . دانه خربزه پس از مصارف تغذیه ای در تهیه صابون مورد استفاده قرار می گیرد و تفاله بدون پوسته آن پس از استخراج روغن به مصرف تغذیه حیوانات می رسد . خربزه دارای اقسام مختلفی است . گرمک و طالبی از خانواده های خربزه محسوب می شوند . دانه خربزه و خیار مانند کدو اثر ضد کرمک دارند ولی به نحو خیلی ضعبف تر .
ترکیبات شیمیایی
این میوه حاوی ویتامین PP , D , B2 , B1 ، سلولز می باشد . خربزه دارای ۳۰ تا ۴۰ درصد مواد چرب است . روغنی که از دانه های خربزه استخراج می شود ترکیب شیمیایی متفاوت بر حسب محل تولید دارند . اسید استثاریک ۴ تا ۶ درصد ، اسید پالمیتیک ۱۰ تا ۱۳ درصد ، اسید اولئیک ۲۵ تا ۳۷ درصد و اسید لینولئیک ۴۰ تا ۵۷ درصد می باشد .
درصد گرم خربزه مواد زیر وجود دارد :
انرژی ۳۱ کیلو کالری
فیبر ۱ گرم
کربوهیدرات ۸ گرم
کلسیم ۱۲ میلی گرم
فسفر ۱۷ میلی گرم
پتاسیم ۲۳۸ میلی گرم
ویتامین C 37 میلی گرم
ویتامین A 1250 واحد
خواص دارویی
از نظر طب ایران قدیم خربزه هر چه شیرین تر باشد ، گرم تر است .
- خربزه در طراوت و شادابی پوست موثر است .
- خربزه در جلوگیری از بیماری های لثه موثر می باشد .
- بیشترین نوع قند موجود در آن از نوع گلوکز و فروکتوز است ، بنابراین مصرف بیش از حد آن برای بیماران دیابتی توصیه نمی شود .
- میزان پتاسیم موجود در خربزه برای بیماران مبتلا به بیماری قلبی ، عروقی بسیار موثر است .
- برای پیشگیری از بیماری های چشمی و جلوگیری از بیماری های عفونی مفید است .
- خربزه دارای ویتامین A است ، از این رو در ترمیم و تجدید سلول های بدن نقش دارد .
- خربزه با داشتن خاصیت ادرار آور بودن در بیماری های سنگ کلیه و مثانه مفید است .
- خربزه به علت دارا بودن خاصیت ملینی ، برای معالجه یبوست تجویز می شود .
- اگر گوشت خربزه را له کنید و به صورت مرهم روی سوختگی های سطحی پوست بدن بگذارید ، آن را معالجه خواهد کرد .
- له شده خربزه برای درمان کک و مک و لک های صورت مفید است .
- خربزه باعث افزایش شیر در زنان شیر ده می شود .
- خربزه برای اشخاص مبتلا به سل ریوی و کم خونی مفید است .
- خربزه رنگ چهره را روشن می کند و بیماری استسقاء ( احساس تشنگی دائمی ) را درمان می نماید .
- خربزه به هضم غذا کمک می کند و رودل را برطرف می نماید .
- خربزه تولید کننده عرق در بدن است .
- خوردن ۸ گرم درم کرده ی پوست خشک شده ی خربزه ، سنگ مثانه را دفع می کند .
تخم خربزه
- تخم خربزه برای سرفه حاد ، درد سینه و حلق و تب های شدید مفید است
- مغز تخم خربزه بو داده طبیعت گرم دارد .
- مغز تخم خربزه بو داده دارای خاصیت ادرار آور ، نرم کننده و افزایش دهنده میل جنسی است .
- در گوآتمالا از مغز خربزه به عنوان ضد انگل استفاده می شود .
- ضد تشنگی است .
- برای درمان سرفه ها و تب های گرم ، درد سینه ، خشونت زبان و حل مفید است .
- باز کننده گرفتگی های کبد است .
- برطرف کننده زخم و خراش ناشی از عبور سنگ کلیه و مثانه از مجرای آلت است .
- برطرف کننده سوزش ادرار می باشد .
- پاک کننده کلیه و مثانه و ادرار آور است .
- ملین است .
- پودر تخم خربزه در لطافت و شفافیت پوست بدن به خصوص پوست صورت ، اثر خوبی دارد ( برای این کار می توانید تخم خربزه را به طور کامل پودر کنید و با آب یا آب لیموی تازه یا آب هندوانه مخلوط کنید و به صورت ماسک بر پوست قرار دهید . )
مضرات
- مصرف زیاد خربزه باعث نفخ می شود ، در نتیجه در ناحیه معده و روده ایجاد درد می نماید .
- خوردن خربزه کال در کسانی که معده ضعیف دارند ، تولید اسهال می کند و همچنین خلط را می افزاید و برای سینه درد و سرماخوردگی مضر است .
- باعث تب های صفراوی می شود و مصرف زیاد ان تولید گرمی می کند .
- مقدار مجاز مصرف تخم خربزه ( به صورت پودر ) : ۸ تا ۲۰ گرم .
خربزه از نظر ائمه
رسول گرامی اسلام در بیان خواص خربزه فرموده اند : خربزه از زینت های زمین است ، آب آن را از رحمت الهی ، و شیرینی آن از بهشت است . همچنین می فرمایند : خوردن خربزه پیش از غذا بدن را می شوید و بیماری را از بدن ریشه کن می کند .
از امام علی نقل شده است خوردن خربزه ، مثانه را پاک و سنگ مثانه را اب می کند و ادرار را افزایش می دهد .
ایشان می فرمایند : خربزه خاصیت زیادی دارد ، خوردنی است ، آشامیدنی است . چون آبدار است ، میوه است، گل است ( زیرا بویی مطبوع دارد ) روده ها و معده را شستشو می دهد و پاکیزه می کند ، سبزی است ، دوای درد است .