علائم ابتلا به کم خونی و نحوه تشخیص آن

هر فرآیندی که طول عمرطبیعی گلبول های قرمز را مختل کند کم خونی نامیده می شود. طول عمر طبیعی گلبول های قرمز حدود ۱۲۰روز است و این گلبول ها درمغز استخوان ساخته می شوند.

دراصل کم خونی به دو طریق زیر ایجاد می شود:

کاهش تولید گلبول های قرمز خون یا هموگلوبین
افزایش نابودی یا تخریب سلول های قرمز خون

طبقه بندی رایج کم خونی(کاهش هموگلوبین) برحسبMCVاست که حجم متوسط گلبول های قرمز خون هر فرد می باشد وبه سه دسته تقسیم می شود.

اگرMCVکم باشد(پایین تر از۸۰) باشد این کم خونی در میکروستیک (حجم سلولی کم) طبقه بندی می شود.
اگرMCV (بین۸۰-۱۰۰) باشد این کم خونی نرموستیک (حجم سلولی طبیعی) است.
اگرMCVزیاد باشد(پایین تر از۸۰) این کم خونی ماکروستیک (حجم زیاد سلولی) نامیده می شود.

پزشک با مشاهده ی CBCها یا شمارش اجزای تشکیل دهنده ی خون مخصوصاMCV می تواند دلایل کم خونی هر بیمار راجمع آوری کند.

بعضی از بیماران مبتلا به کم خونی ممکن است علائمی نداشته باشند اما در بیماران دیگر ممکن است کم خونی با علائم زیر همراه باشد:

احساس خستگی کردن
زود خسته شدن
رنگ پریدگی
بالا رفتن تپش قلب
تنگی نفس
ریزش مو
بی قراری(احساس ناخوشی)
وخیم شدن مشکلات قلبی

کم خونی و درمان آن

لازم به ذکر است که کم خونی طولانی مدت بدن(کم خونی مزمن) ممکن است تنظیم سطح اکسیژن راپایین بیاورد و فرد این عامل را مگر در کم خونی شدید احساس نمی کند.از سوی دیگر اگر کم خونی به سرعت رخ دهد(کم خونی حاد) بیمار ممکن است علائم نسبتا مهمی داشته باشد و حتی نوسانات خفیف نسبی سطح هموگلوبین را تجربه کند.

درکل کم خونی یک وضعیت پزشکی است که در آن تعداد گلبول های قرمزخون یا هموگلوبین ها کمتر از حالت طبیعی می شود. سطح طبیعی هموگلوبین به طورکلی در مردان و زنان متفاوت است.معمولا کم خونی در مردان وقتی سطح هموگلوبین کمتراز ۵/۱۳گرم در هر۱۰۰ میلی لیتر ودر زنان وقتی کمتر از۱۲ گرم در هر۱۰۰میلی لیتر باشد تعریف می شود.

کم خونی چگونه تشخیص داده می شود؟

کم خونی معمولا توسط آزمایشCBC تشخیص داده می شود وبه وسیله ی پزشک یا تکنسین آزمایشگاه یک شیشه از خون نمونه گیری شده زیر میکروسکوپ بررسی می شود. البته امروزه اغلب این آزمایش به صورت اتوماتیک و توسط ماشین اندازه گیری می شود.

درآزمایشCBC موارد زیر نشان داده می شوند که سه آزمایش اول مربوط به کم خونی هستند:

تعداد گلبول های قرمز
هماتوکریت
هموگلوبین
تعداد گلبول های سفید خون(WBC)
تعداد پلاکت های خون

عامل مهم دیگری که درآزمایشCBC گزارش داده می شود اندازه،شکل و رنگ گلبول های قرمز خون است و تعداد متوسط کلبول های خون کسری از یک میلیونیم بر لیتر گزارش شده است.