افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان به دلایل متعدد به ویژه تغییرات هورمونی بروز می کند . در دوران بارداری ترشح هورمون زنانه شامل استروژن و پروژسترون به طور چشمگیری افزایش می یابد، اما ۲۴ ساعت پس از تولد نوزاد، میزان ترشح این دو هورمون شدیداً کاهش می یابد و به میزان ترشح این دو هورمون قبل از بارداری باز می گردد .
پژوهش ها نشان می دهد این تغییر ناگهانی در میزان ترشح هورمون ها یکی از دلایل اصلی افسردگی پس از زایمان است . کاهش ترشح این دو هورمون تا پیش از اولین عادت ماهانه ، پس از وضع حمل ادامه دارد . به این ترتیب روان شناسان معتقدند فاصله بین وضع حمل تا اولین عادت ماهیانه پس از زایمان ، بحرانی ترین شرایط روانی – عاطفی زنان پس از وضع حمل بوده و احتمال ابتلا به افسردگی پس از زایمان در این دوره ۵ برابر است . ترشح هورمون های غده تیروئید نیز دستخوش تغییر می گردد و ترشح این هورمون نیز کاهش می یابد . کاهش میزان ترشح هورمون های غده تیروئید از دیگر علل ابتلا به افسردگی است که با ایجاد علائمی چون بی علاقگی به هر چیز و هر کس ، تحریک پذیری و تند مزاجی ، احساس خستگی شدید ، کاهش میزان تمرکز ، بروز مشکلات خواب و افزایش وزن بدن مشخص می شود .
روان شناسان علل دیگر بروز افسردگی پس از زایمان را به این شرح می دانند :
- احساس خستگی ، پریدن از خواب یا خواب منقطع که اغلب با کابوس همراهاست
- احساس بیگانگی با نوزاد به جهت ترس از ناتوانی در نگهداری مناسب از نوزاد
- افسردگی به خاطر تغییر در شرایط کار و امور منزل
- هیجان ناشی از نگهداری و تربیت فرزند همپای رسیدگی به امور منزل و امور شخصی
- احساس بیهودگی و از دست دادن حس شخصیت و هویت، به عبارتی از دست دادن اعتماد به نفس به دنبال ظهور این تفکر در ذهن ایجاد می شود که مادر می پندارد با تولد نوزاد هویت خویش را گم کرده است
- از دست دادن اوقات فراغت و به دنبال آن برهم خوردن تعادل روانی
در شرایط حاد ، ترس از کشتن یا مجروح کردن نوزاد یا خویشتن و بی علاقگی و بی توجهی به نوزاد نیز دیده می شود که اگر به سرعت چاره ای برای آن اندیشیده نشود به مرگ نوزاد و مادر منتهی می شود.
——-–———-
علوم پزشکی مشهد
