ترومبوآمبولی چیست؟
(PULMONARY Thromboembolism (PTE
به مهاجرت لخته خون به داخل عروق شریانی ریه ها و استقرار در آنجا ترومبوآمبولی ریوی (PTE) گفته می شود. اگرچه PTE نسبتاً ناشایع است ولی با مرگ و میر بالایی همراه بوده (۳% با درمان و ۱۳% بدون درمان و در موارد شدید تا ۱۰۰% ) و یکی از پنج علت شایع مرگ و میر مادران حامله را تشکیل می دهد.
شایعترین منشاء و علت PTE ترومبوز وریدهای عمقی (DVT) اندام تحتانی می باشد (در افراد غیر حامله منشاء ۸۰ تا ۹۰% موارد و در افراد حامله منشاء ۵۰% موارد بوده و بقیه موارد را ترومبوزهای لگنی تشکیل می دهد) سه فاکتور در ایجاد ترومبوز دخیل بوده که عبارتند از:۱) صدمه و ضایعه جدار داخلی عروق ۲) سکون یا استاز وریدی ۳) افزایش انعقادپذیری. این سه فاکتور به تریادویرشو (Virchow) معروف هستند.
حاملگی در واقع یک حالت افزایش انعقادپذیری است (Hypercoagulable State) که به دلیل تغغییرات بوجود آمده در فاکترهای انعقادی می باشد. به طوری که فاکتورهای XLL,X,IX,VIII,VII,V و فیبرینوژن افزایش و فاکتورهای XLLL,XL کاهش می یابند (ولی تعداد پلاکتها و میزان آنتی ترومبین II تغییر نمی کند. از طرفی در حاملگی سکون و استاز خون در وریدهای اندام تحتانی وجود دارد که به دلیل فشار رحمی به ورید اجوف تحتانی کاهش تحرک و افزایش پروژسترون (شل شدن عضلات صاف) می باشد.
ترومبوآمبولی چیست؟
ترومبوز وریدهای عمقی DVT) Deep Vein Thrombosis)
DVT در زنان حامله ۵ تا ۷ برابر سایر زنان (غیرباردار) است و شایعترین منشاء آن اندام تحتانی و لگن می باشد (از جمله وریدهای تخمدانی). برخلاف مطالعات قبلی که شیوع DVT را در سه ماهه سوم بیشتر می دانستند در چند مطالعه اخیر دیده ده است که شیوع DVT در سه ماهه دوم بیش از سایر دوران حاملگی است (۲۵% موارد در سه ماهه اول ۴۵% موارد در سه ماهه دوم و ۳۰% موارد در سه ماهه سوم).
تابلوی کلاسیک DVT شامل درد، حساسیت ، تورم، ادم و تغییر رنگ پوست است. از نشانه های خوب اما غیراختصاصی DVT نشانه هومن (Humans sign) است و بدین ترتیب است که در حالیکه بیمار پای مبتلا را کاملاً شل کرده اگر شخص معاینه کننده یا (Foot) را به عقب خم کند باعث بروز و یا تشدید درد در پشت ساق پا یا زانو می شود (البته در موارد ترومبوز ساق پا) یکی دیگر از روشهای بررسی بالینی DVT انجام تست است. بدین ترتیب که اگر به قسمت پروکسیمال ناحیه مبتلا کیسه فشارسنج بسته و بطور ناگهانی فشار به ۱۸۰mmHg برسد باعث بروز درد در ناحیه دیستال خواهد شد.
بایستی توجه داشت که هیچیک از علائم و نشانه های dvt اختصاصی نبوده و در ضمن در ۵۰% موارد بیماری از نظر بالینی بدون علامت و مخفی می باشد (خصوصاً ترومبوزهای ساق پا). بهترین و دقیق ترین روش تشخیصی DVT ونوگرافی است اما به دلیل تهاجمی بودن آن (۳ تا ۴ درصد مرگ ومیر دارد) فقط در موارد مشکوک بیماری استفاده می شود.
بهترین روش تشخیصی غیر تهاجمی DVT دیستال اندام تحتانی امپدانس پلاتیسموگرافی یا به اختصار IPG ) و در موارد پروکسیمال اندام تحتانی سونوگرافی است. دقت و حساسیت هر دو روش در هر یک از نواحی مربوطه به ترتیب ۹۵ و ۹۸ درصد می باشد. روش ارزیابی حامله مشکوک به DVT در شکل آورده شده است.
ترومبوآمبولی چیست؟
منبع : مریض خونه
