Avena sativa L
خانواده: Gramineae
نام انگلیسی: Yets,wocks,woats,common oat
نام فارسی: جو دوسر ,یولاف
جو دوسر
شکل شناسی گیاه
گیاهی یک ساله ،دارای ساقه های نرم به ارتفاع ۳/۱ متر می رسد.برگ ها طویل نازک شبیه علف می باشد .فاقد کرک است. برگ ها به ابعاد ۳-۵(-۲۰)*۴۵ میلی متر می باشد.زاییده کوچکی که بین برگ و غلاف قرار دارد۳-۵میلی متر می باشد.دمبرگ به طول۲۵(-۴۰)سانتی متر ازاد یا منقبض و یک طرفه است.دارای سنبله ها ۱۷-۳۰ میلیمتر با ۲-۳ گلچه می باشد.غلاف ها دارای ۷-۹ رگه می باشد.پوشینه ۱۲-۲۵ میلی متر ،راس دندانه دار (مضرس )یا با دندانه خیلی کوتاه است.پایین ترین یا کوتا ه ترین پوست خارجی دانه معمولا دارای داسه یا خار مانند است وسایرین غیر خار دار و داسی شکل می باشد. خار ۱۵-۴۰ میلی متر طول دارد و تقریبا راست می باشد.پوست دانه حدود ۶/۵ طول پوست خارجی دانه است . میان ساقه در نارس ها به صورت بند بند نمی باشد اما در زیر هر گلچه فورا شکسته می شود . هر یک از قطعه ها بطول ۵/۲-۳ میلی متر است
محل رویش
اراک،خوزستان:پل خیر اباد،۲۵ کیلو متری ۷ گل،فارس:چغاخور ارتفاع ۲۰۰۰ متری،به صورت کاشته شده در اغلب نقاط ایران وجود دارد .بومی اوروپای شمالی است و در تمام نواحی اب و هوایی دنیا می روید
قسمت مورد استفاده
قسمت های هوایی تازه یا خشک شده.میوه های رسده ساقه و برگ های خشک خارج شده از خرمن کوب .دانه و پوشش دانه بصورت سبوس.
زمان برداشت قسمت مورد استفاده
در انتها تابستان جمع اوری می شود
نام تجاری دارو ساخته شده
سوییس:Avenaforce
انگلیس:Aveeno preparations
امریکا:Actibath
موارد مصرف
- درمان خشکی و خارش پوست
- درمان اعتیاد به مواد مخدر و سیگار
- درمان بیماری های چشمی،سرما خوردگی،زرد زخم،انفولانزا،سرفه
- سبوس گیاه احتمالا کلسترول سرم را کاهش می دهد
موارد مصرف مورد تایید کمیسیون E
مصرف موضعی ساقه بصورت حمام برای درمان بیماری های التهابی و سبورییک پوست بخصوص موارد همراه با خارش
سایر موارد مصرف(طب سنتی)
- ارامبخش .کاهنده اسیداوریک خون،مدر
- حمام ساقه گیاه برای درمان ارتریت،روماتیسم،فلج و اختلالات کبدی و پوستی
- درمان اضطراب حاد و مزمن،بی خوابی
- درمان اتونی مثانه،اختلالات بافت هم بند،نقرس
- مقوی ،درمان مشکلات درستگاه گوارش،کیسه صفرا و کلیه،یبوست،اسهال
- درمان اختلالات قلبی – عروقی،دیابت
- درمان اسکلروز مو لتیپل ،کاهش علایم یایسگی
- چای ساقه برای درمان زونا و تبخال ؛ محرک جنسی
موارد منع مصرف
بیماران دارای حساسیت به گیاه و بیماران مبتلا به سلیاک بعلت محتوی گلوتن گیاه باید از مصرف ان خود داری نمایند.
بیماران مبتلا به درماتیت هرپتی فرم باید از غذا هایی که محتوای بالای گلوتنی دارند پرهیز نمایند ،زیرا ممکن است اختلالات روده ای ایجاد نماید
احتیاطات عمومی
فیبر محلول در اب موجود در دانه گیاه ممکن است موجب مهار یا کاهش جذب دارو ها یا غذاهایی شود که به طور همزمان مصرف می شوند.بنابر این توصیه می شود که دارو ها با رعایت فاصله مناسب زمانی از گیاه مصرف شود.
اثرات جانبی
افزایش حجم مدفوع ،افزایش دفع مدفوع ،نفخ وگاز شکمی
مصرف در بار داری و شیر دهی
- منع مصرفب برای گیاه در دوران بار داری و شیر دهی شناخته نشده است
- مصرف روزانه یک یا دو فنجان چای ساقه ی گیاه در دوران بارداری ورید های وارسی ممکن است مفید باشد
- دانه ی پخته شده ی گیاه به صورت خوراکی بسیار مغذی و نرم کننده ی دستگاه گوارش می باشد. لذا در صورت یبوست در بارداری ممکن است مفید باشد
مصرف در کودکان
حمام با گیاه برای مشکلات پوستی کودکان مثل خارش ناشی از ابله مرغان به کار می رود.بدین صورت که یک کیسه ی پارچه ای کوچک با گیاه خشک پر شده و سپس در اب گرم حمام ،شناور می شود.با فشردن کیسه مایع شیری از گیاه ازاد شده و روی مناطق مبتلای پوستی مالیده می شود
تداخلات دارویی
این گیاه تداخل دارویی شناخته شده ای با سایر داروها ندارد.ولی به علت خواص موسیلاژی،گیاه پخته شده ممکن است جدب سایر دارو ها را از دستگاه گوارش مهار نماید
میزان مصرف
الف-خوراکی
- چای:۱۸۰–۲۴۰میلی لیتر اب داغ بر روی ۱-۲ قاشق مربا خوری ساقه خشک شده گیاه دریک فنجان ریخته و تا ۳ فنجانن (هر فنجان ۲۴۰ میلی لیتر ) در روز مصرف می شود
- تنتور:۳۰–۶۰ قطره غصاره تازه دانه های شیری نارس (سبز)تاسه بار در روز مصرف می شود
- عصاره مایع:۰.۶ -۲ میلی لیتر (تا نصف قاشق مربا خوری)
ب-موضعی
حمام:۲۲۵ گرم گیاه در کیسه پارچه ای پیچیده شده و در حین پر شدن وان حمام زیر شیر اب قرار داده می شود . سپس روی پوست مالش داده می شود تا خواص نرم کنندگی ان ظاهر شود.