دستگاه IUD چیست و چگونه کار می کند
دستگاه داخل رحمی (IUD) چیست؟
دستگاه درون رحمی (IUD) یک قطعه پلاستیکی به شکل T است که مقیاس آن در حدود ۱۴ سانتی متر است و در درون رحم برای پیشگیری از بارداری قرار داده میشود. ۲ نوع آی یو دی وجود دارد: یکی از مس پوشیده شده، و دیگری هورمون پروژسترون آزاد میکند.
نحوه ی کار کرد دستگاه IUD چگونه می باشد؟
IUD اغشته از مس در درجه اول به اسپرم مجوز بارور کردن تخمک را نمی دهد و از حاملگی جلوگیری میکند. امکان دارداین IUD انتخاب جایگاه تخمکی که بارور شده را در داخل رحم سخت کند. هنگامی که IUD با پروژسترون اغشته شده باشد، درست در مدل مشابهی کار میکند، با این فرق که ممکن است مخاط گردن رحم را ضخیم کند و به این طریق مانع از انتقال اسپرم به رحم شود، و احتمالاً از تخمک گذاری ماهانه (آزاد شدن تخمک در طول چرخه قاعدگی) نیز پیشگیری کند.
میزان بازده دستگاه IUD چقدر است؟
در ۳۶۵ روز، کمتر از ۱ زوج از میان ۱۰۰ زوجی که از IUD مصرف کردهاند، بارداری تصادفی داشتهاند. در واقع تحقیقات نشان میدهد که IUD یکی از مدل های مؤثر و ایمن تنظیم خانواده است. IUD ممکن است از مکان خود جا به جا شده و در بیاید،پس باید به طور منظم چک شود تا اطمینان حاصل کنید که سر جایش قرار گرفته است.
هرکدام از مدل های کنترل بارداری چقدر مؤثر عمل میکند به فاکتورهای بسیاری بستگی دارد. این فاکتورها شامل این میشوند که آیا زن مشکل سلامتی دارد یا خیر یا در حال حاضر هر نوع دارو یا مکمل گیاهی که ممکن است با شیوه کنترل بارداریاش تداخل کند را استفاده میکند یا خیر. IUD مسی به زنانی که میتوانند از روشهای هورمونی کنترل بارداری مانند قرص ضد بارداری،حلقه پیشگیری یا پچ (چسب جلوگیری از بارداری) استفاده کنند کمک میکند. IUD همچنین فُرمی از پیشگیری از بارداری طولانی مدت را برای شما فراهم میکند.
بیماریهای مقاربتی و محافظت در برابر ان ها
IUD از زنان در برابر بیماریهای مقاربتی محفاظت نمیکند. زوجها هنگام برقراری رابطه جنسی همیشه باید از کاندوم به همراه IUD استفاده نمایند تا علاوه بر پیشگیری از بارداری از خود در برابر بیماریهای مقاربتی نیز محافظت کنند.
از نگرانیهای همراه با استفاده از IUD این است که کسانی که شرکای زیادی دارند و طرف مقابل ان ها از کاندوم استفاده نمیکند میتوانند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای مقاربتی قرار بگیرند و این احتمال وجود دارد که این بیماریها به صورت عفونت لگنی پدیدار شود. با این حال این مشکل همراه با استفاده از هر گونه روش پیشگیری بدون استفاده از کاندوم وجود دارد.
خودداری (عدم رابطه جنسی) تنها روشی است که ۱۰۰% از بارداری و بیماریهای مقاربتی پیشگیری میکند.
شایعترین عوارض جانبی دستگاه IUD
شایعترین عوارض جانبی IUD عبارتند از:
• لکه بینی بین دورههای قاعدگی
• دورههای سنگینتر همراه با گرفتگی عضلات هنگام استفاده از IUD مسی؛
• دوره ماهانه نامنظم یا نداشتن دوره به هنگام استفاده از IUD هورمونی؛
• خارج شدن یا از دست دادن IUD – در برخی از استفاده کنندگان IUD (به خصوص نوجوانان)، IUD میتواند سقوط کرده یا در جای نامناسبی قرار بگیرد و در نتیجه به درستی کار نکند؛
• آکنه، حساسیت پستان، سردرد و حالت تهوع به هنگام استفاده از IUD هورمونی.
عوارض جانبی نادر عبارت اند از:
• سوراخ شدن رحم – ریسک بسیار نادری وجود دارد که هنگام قرار دادن دستگاه در رحم دیواره آن سوراخ شود؛
• به هنگام جاگذاری IUD عفونتی باکتریایی وارد رحم شود.
یکی ازگونه های اولیه IUD خطر ابتلا به بیماری التهابی لگن (PID، عفونت در قسمت فوقانی دستگاه تناسلی زن) را بیشت می کند . اما این نوع دیگر در بازار وجود ندارد و تستهایی که از IUDهای فعلی به عمل آمده است نشان میدهد که خطر عفونت بسیار بسیار کم است . برخی از پزشکان توصیه میکنند که تست بیماریهای مقاربتی قبل از قرار دادن IUD در رحم به منظور کمک به جلوگیری از ابتلا به عفونت لگن صورت بگیرد و به منظور جلوگیری از عفونتهای آینده، کاندوم باید همیشه همراه با آی یو دی استفاده شود.
نگرانی دیگری که مردم در مورد آی یو دی دارند احتمال حاملگی خارج از رحم است، که هنگامی که یک تخمک بارور شده در جایی غیر از رحم کاشته میشود، رُخ میدهد. با این حال، محققان شواهدی مبنی بر کاهش شانس حاملگی خارج رحمی در میان زنانی که از IUD کردهاند را در مقایسه با کسانی که هیچگونه روش کنترل استفاده نکردهاند، پیدا کردهاند.
کسانی که می توانند از این دستگاه استفاده کنند
در گذشته، آی یو دی به طور معمول برای زنان جوان ، به خصوص کسانی که تا به حال صاحب فرزند نشده بودند توصیه نمیشد . ۱۰ عدد از هر ۱۰۰ آی یو دی در سال اول پس از قرارگیری از جایشان خارج میشدند و این در زنان جوان که تا به زایمان نکرده بودند شایعتر بود . گاهی اوقات، در صورتی که زن به بیماری مقاربتی دچار شود، نیاز است که آی یو دی برداشته شود. بنابراین، آی یو دی ممکن است برای خانمهایی که دارای روابط نامشروع متعدد هستند یا با کسی هستند که او شرکای متعدد جنسی دارد، به خصوص اگر همیشه از کاندوم هم استفاده نمیشود، مناسب نیست.