ساعت بیولوژیک یا چرخه خواب و بیداری در بدن
بسیاری از فعالیت های انسان دارای یک چرخه است ؛ مثل چرخه ی خواب وبیداری . حتی دمای بدن نیز دارای یک چرخه است وقدرت انقباض ماهیچه های بدن در زمان های خاصی از چرخه ی ۲۴ ساعته ی شبانه روزی بیشتر بوده و برخی داروها نیز در زمان خاصی از چرخه ی ۲۴ ساعته شبانه روزی اثر بیشتری دارند.
این همه نشان می دهد درون بدن یک ساعت بیولوژیک وجود دارد که به احتمال زیاد مکان آن هسته ی سوپر اکیاسماتیک هیپوتالاموس است زیرا گیرنده ی هورمون ملاتونین که ارتباط بسیار نزدیکی با ریتم ساعت بیولوژیک دارد در این هسته قرار دارد.هسته ی سوپر اکیاسماتیک اندازه ای برابر دانه ی شن داشته ودر کف مغز وبسیار نزدیک به عصب بینایی قرار گرفته اند.
بیمارانی که در حوالی این هسته تومورداشته باشند ؛ریتم ساعت بدنشان از بین می رود .حتی مشاهده شده است که اگر به موش های بالغی که در ناحیه ی این هسته عیوبی داشته باشد؛هسته ی سوپر اکیاسماتیک جنین موش سالمی را پیوند بزنیم به ریتم نرمال وطبیعی خود باز می گردند.
در برخی از جانوران علاوه بر ریتم های شبانه روزی ریتم های سالانه نیز وجود دارد که فعالیت یک جانور در طول سال را تنظیم می کند؛به طور مثال در برخی از جانوران تولید مثل فقط مربوط به زمان های خاصی از سال است.
در گوسفند وبز کوهی همراه با کوتاه شدن روزها در پاییز این ساعت باعث تحریک حیوان برای تولید مثل می شود.در نتیجه ی مراحل تنظیمی طبیعی در گوسفندان؛ میزان گوشت در بازار در فصول خاصی بیش از حد لازم است واین اوضاع برای دامداران نامطلوب است.به نظر می رسد که توزیع شدن تولید مثل درطی سال منافع بیشتری رابه دنبال خواهد داشت. تمامی هسته ی سوپر اکیاسماتیک اساسا از ریتم های سلول منشا می گردد.
به عنوان مثال تشرح دوره ای ملاتونین از غده ی پینه آلی که از یک مرغ جدا شده است به طور مستمر ادامه دارد و حتی پس از قطعه قطعه کردن این غده نیز ادامه می یابد که این عمل نیز به سنتز پروتیین های درون سلول ها بستگی دارد،زیرا ترکیباتی که سنتز پروتیین را متوقف میکند باعث تثبیت این دوره ها میشوند.
منبع : مریض خونه