تولید مسکن غیر اعتیادآور به جای مسکن شبه مخدر
,
,
با تغییر مسکن‌های طبیعی مغز نوعی مسکن جدید تولید شده که عوارض جانبی آن بسیار کمتر از مشتقات مورفین می باشد، و می‌تواند جایگزینی ایمن و غیر اعتیادآور برای داروهای ضد درد باشد.
اوپیوئیدها یا ترکیبات شبه افیونی، ترکیبات طبیعی یا مصنوعی می باشند که به گیرنده‌های مخدر در مغز و سیستم اعصاب مرکزی متصل شده و حس درد را از بین می‌برند. در حال حاضر موثرترین داروهای مسکن آن‌هایی هستند که روی گیرنده های MOR (mu opiod receptors) اثر می‌گذارند و رایج‌ترین آن‌ها مورفین می باشد. بسیاری از این داروها دارای عوارض جانبی قابل توجهی مانند کاهش تنفس و کاهش تعادل بوده و به شدت اعتیاد آور می‌باشند.
تاکنون تلاش‌های بسیاری در جهت کاربرد ترکیبات شبه افیونی مانند اندومورفین که به صورت طبیعی برای تنظیم میزان درد در مغز ترشح می‌شوند، صورت گرفته که اغلب به واسطه ساختار خطی ناپایدار این ترکیبات بی‌نتیجه مانده است.
با این وجود تیمی از پژوهشگران دانشگاه تولان (Tulan) انواعی از اندومورفین‌ها با پایداری و انحلال‌پذیری بیشتر را با ایجاد ساختارهای حلقوی تولید کرده‌اند. در بررسی هایی که روی موش‌ها انجام شد، این داروی جدید در دوز مساوی با مورفین، با وجود تاثیر ضد درد یکسان، عوارض جانبی بسیار کمتری را ایجاد کرد.
برای مثال زمانی که با هدف آزمایش توانایی حفظ تعادل، موش‌ها را روی یک میله چرخان قرار دادند، مشاهده کردند که موش‌هایی که مورفین دریافت کرده بودند در حفظ تعادل دچار اختلال شدند؛ اما موش‌هایی که داروی جدید را دریافت کرده بودند مشکلی نداشتند. همچنین اندومورفین‌های جدید بر خلاف مورفین هیچ‌گونه تاثیر منفی بر تنفس و سایر پارامترهای اندازه‌گیری شده نداشتند، علاوه بر این داروی جدید برخلاف مورفین موجب تحریک سلول‌های گلیال نمی‌شود.
تولید مسکن غیر اعتیادآور به جای مسکن شبه مخدر
سلول‌های گلیال در تقویت درد نقش دارند و مورفین می تواند موجب فعالیت بیش از حد آن‌ها شود. یعنی کسانی که به صورت مداوم مورفین مصرف می‌کنند، در صورت عدم مصرف، پاسخ بدن آن‌ها به محرک درد شدیدتر خواهد بود، که این به خاصیت اعتیادآوری مورفین مربوط است. اما میزان تحریک سلول‌های گلیال توسط داروی جدید بسیار کمتر از مورفین است.
با وجود این که همه انواع اندومورفین تولید شده در این تحقیق، نسبت به مورفین عوارض جانبی کمتری دارند، اما یکی از آن‌ها که آنالوگ۴ نامیده می شود، ظاهرا سرآمد این ترکیبات است. به دلیل اینکه درکنار تمام فوایدی که برای این ترکیب گزارش شده است، پایین بودن احتمال سوء مصرف این ترکیب به دلیل اعتیادآور نبودن آن برای موش‌ها، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
برای مطالعه میزان اعتیادآوری، به موش‌ها آموزش داده شد تا برای دریافت مسکن یک دکمه را فشار دهند. در موش‌هایی که مورفین دریافت می‌کردند به صورت مداوم تعداد دفعات فشار دادن دکمه به واسطه افزایش وابستگی، افزایش پیدا می‌کرد، در حالی که این حالت به هیچ عنوان در موش‌هایی که آنالوگ۴ را دریافت می‌کردند مشاهده نشد.
گزارش این تحقیق در مجله Neuropharmacology به چاپ رسیده و محققان امیدوارند در دوسال آینده بتوانند آزمایشات بالینی را روی انسان انجام دهند.
تولید مسکن غیر اعتیادآور به جای مسکن شبه مخدر
منبع: مجله علمی ایران
