خواص دارویی نارنج
نارنج Aurantium Citrus
نام علمی Citusaorantium
کلیات گیاه شناسی
نارنج از خانواده مرکبات است که از اعضای هوایی آن ها مانند ساقه و برگ و گل برگ آن بوی قوی و خوشایندی استشمام می شود که مربوط به وجود کیسه های ترشحی و سلول های ترشح کننده اولئوزین در آن هاست . بخش های مختلف این گیاه علاوه بر مصرف خوراکی ، دارای خواص دارویی نیز می باشد . برگ ، گل ، آب میوه ، پوست خارجی میوه و ریشه درخت به صورت مربا ، شربت ، عرق و چای ، جوشانده و دم کرده مورد استفاده قرار می گیرد . نارنج میوه ای از خانواده ی مرکبات است . درخت نارنج به صورت کاشته شده در یزد ، مهریز ، بافق و طبس دیده می شود .
ترکیبات شیمیایی
برگ نارنج علاوه بر اسانس های فلاوونوئید و لیمونووئید ( از گروه ترپن ها ) دارای تانن ، استاکیدرین ، هسپریدین است . پوست نارنج دارای موسیلاژ ، اسانس ، هسپریدن ، هسپریدوزید ، ایزو هسپریدین ، اورانتیامارین ، اسید هسپریک ، اسید اورانتیاماریک و یک رزین و اندکی مواد دیگر است . آب میوه نارنج دارای ویتامین های D , B , C بوده و خواص آب لیمو را دارد و اسید سیتریک فراوان دارد .
خواص دارویی نارنج
- میوه آن محرک هاضمه و برطرف کننده نفخ معده است .
- گلاب نارنج دارای خاصیت ضد اسپاسم و ضد درد دارد .
- آب میوه نارنج به دفع مواد زائد بدن کمک می کند .
- دم کرده میوه تسکین دهنده سر درد و پایین آورنده ی تب و برطرف کننده تپش قلب است .
- دانه خشک و آسیاب شده نارنج و دم کرده برگ نارنج اشتها آور ، اثر هضم کننده ، رفع قولنج و رفع سکسکه دارد .
- برگ های جوان نارنج را در سایه خشک نموده باشیم در درمان سوهاضمه بسیار می تواند موثر باشد .
- دم کرده مخلوط برگ های جوان همراه با پوست نارنج ، پیش از غذا دارای اثر قوی معده ، دفع کننده انگل و به طور خفیف صفرا بر است .
- جوشانده ریشه درخت نارنج اثر دفع انگل دارد .
- برای دفع یبوست ، پخته نارنج را صبح ناشتا می توان مصرف کرد .
- معرق است .
- در رفع گزش حشرات و حتی نیش عقرب بسیار مفید است .
- عرق بهار نارنج اثر آرام بخش ، ضد سردرد و ضد تشنج داشته و در رفع بی خوابی های عصبی مفید است .
- برگ و گل درخت نارنج ، اختلالات عصبی ، هیستری ، صرع و انواع بی خوابی را تسکین داده ، موثر است .
- پماد نارنج ، برای درمان بیماری های پوستی خصوصا جوش های جلدی چرب بسیار سودمند است .
- مالیدن پوست نارنج بر پوست های غیر حساس در رفع کک و مک مفید است .
- به منظور تقویت پوست های چرب و جمع شدن منافذ پوست صورت و تامین لطافت و نرمی می توان از ماسک استفاده نمود .
- لوسیون نارنج و گلاب برای تقویت پوست های غیر حساس دست و صورت بسیار مفید است .
- برای جلوگیری از خون دماغ می توان پنبه را با آب نارنج آغشته نمود و به آرامی در بینی افراد مبتلا قرار داد .
- جوشانده پوست نارنج ضد خونروی است . ( طرز مصرف چای برگ نارنج : یک برگ تمیز نارنج را در یک فنجان آب جوش داخل نموده و پس از چند دقیقه که مواد موثر آن در آب وارد گردید ، مانند چای آن را مصرف می نماییم ) .
- بوییدن شکوفه نارنج در درمان زکام مفید است . برگ و گل درخت نارنج در درمان آنژین و سرفه مفید است .
- دم کرده بهار خشک شده نارنج ، درد در ناحیه شکم کودکان شیرخوار را که اکثرا موجب گریه آنان می گردد ، مرتفع می سازد . این دم کرده بهارنارنج اثر تسکین دهنده قوی و رفع بی خوابی در کودکان دارد .
- برگ و گل درخت نارنج در تپش قلب موثر می باشد .
- شربت نارنج دارویی کامل در درمان ترومبوز بوده و برای کسانی است که استعداد غلظت خون و افزایش هموگلوبین را دارند ، بسیار مفید است .
نحوه مصرف
دم کرده معمولی برگ نارنج : ۵ تا ۱۰ گرم بهار نارنج را در یک لیتر آب دم می کنیم .
جوشانده پوست نارنج :پوست نارنج را پس از قطعه قطعه نمودن ، به نسبت یک قاشق چای خوری در یک فنجان آب به مدت کوتاهی جوشانده و سپس به مدت ۲۰ دقیقه دم می کنند . محلول حاصل به میزان یک فنجان پیش از غذا قابل مصرف است .
پخته نارنج : یک نارنج کامل در آب جوشانده و برای گرفته شدن تلخی ، اولین آب آن را دور ریخته و مجددا به مدت ۲۰ دقیقه در آب می جوشانیم و سپس آن را با پارچه تمیز خشک نموده و صبح ناشتا آن را مصرف می نماییم .
شربت نارنج : برای تهیه شربت نارنج ، آب سه کیلوگرم نارنج را جوشانیده تا به نصف رسیده و پس از گرفتن کف آن با پارچه تمیز ، با شکر پخته و به صورت شربت مصرف نمایید . برگ های جوان خشک به نسبت ۱ به ۲ با پوست خارجی میوه نارنج مخلوط و به صورت دم کرده مورد مصرف قرار می گیرد .
ماسک نارنج : برای ماسک ، ورقه های نازک نارنج را به صورت پوششی بر پوست صورت قرار داده و ضمن دراز کشیدن بر جای مسطح و استراحت مطلق ، به مدت ۳۰ دقیقه آن را شستشو دهید .
لوسیون : مخلوط شیره نارنج و گلاب به نسبت ۱ به ۳ به عنوان لوسیون قابض و تقویت کننده پوست مصرف دارد .
پماد : پخته میوه کامل نارنج به همراه پوست و مغز و هسته برای درمان بیماری های پوستی به صورت پماد قابل مصرف است .
خواص دارویی نارنج
/ تحریریه مریض خونه /