علت رینوتیلکسومانیا یا همان انگشت در دماغ کردن

خیلی از ما انگشت در دماغ میبریم و اگر کسی ما را ببیند دچار خجالت زدگی میشویم ولی اگر در مکانی عمومی کسی را در حال انگشت کردن در دماغ ببینیم بسیار نگاه بد و قبیحی را به او میکنیم اما آیا این رفتار تا این اندازه بد و ناشایست است؟!!!

اگر تا این حد ناشایست است پس چرا همه ما این کار را انجام میدهیم؟ و یا حتی فراتر از اینها ؛ چرا گاهی محتویات آن را برانداز میکنیم و در برخی مواقع تمایل به مزه کردن آن داریم؟!!!

عبارتی که درعلم پزشکی برای تشریح و توضیح انگشت کردن در دماغ به کار برده می شود “رینوتیلکسومانیا”(rhinotillexomania) است.

 اولین تحقیق علمی که در مورد این موضوع انجام شده به سال ۱۹۹۵ برمی گردد که توسط دو پژوهشگر آمریکایی به نامهای تامسون و جفرسون صورت گرفت.
آنها از طریق پست پرسشنامه ای را برای ۱۰۰۰ فرد بالغ در بخشی از ایالت ویسکونسین ارسال نمودند. از میان ۲۵۴ نفری که به این پرسشنامه پاسخ دادند حدود ۹۰ درصد اعتراف کردند که دست توی دماغ خود می کنند ولی فقط یک درصد آنها گفتند که حداقل هر یک ساعت یکبار این کار را انجام می دهند.
دو نفر از پاسخ دهندگان گفتند که کاوش های گاه و بیگاه آنها در سوراخ های دماغشان روی زندگی روزانه آنها تاثیر گذاشته است. در کمال تعجب دو نفر از پاسخ دهندگان به این پرسشنامه اعتراف کردند که آنقدر انگشت توی دماغ خود کرده اند که جداره نازک بین دو سوراخ بینی خود را پاره کرده اند.
این یک پژوهش کامل نبود و نمیتوانست سندیتی داشته باشد. چون فقط یک چهارم افراد به پرسشنامه پاسخ دادند و شاید اکثر آنها کسانی بودند که به دست کردن توی دماغ خود علاقه ویژه ای داشتند. اما با این همه این پژوهش نشان داد که با وجود قبح اجتماعی آن، انگشت کردن توی دماغ یک عادت فراگیر و شایع است.

پژوهشی عمیق تر در بین کم سن و سالها صورت گرفت

در سال ۲۰۰۰ دو پزشک متخصص از موسسه ملی بیماریهای عصبی و روانی در شهر بنگلور در هند، تصمیم گرفتند که در این مورد پژوهش عمیق تری انجام دهند. آنها عقیده داشتند که اکثر عادت های عمومی در بین خردسالان و نوجوانان فراگیرتر است و به همین خاطر بهتر است که بررسی ها را به جای افراد بالغ روی افراد کم سن و سال انجام دهند و ببینند این عادت در میان آنها چقدر عمومیت دارد.
در عین حال آنها می دانستند که در پژوهشی که در ایالت ویسکونسین آمریکا انجام شده بود احتمالا پاسخ ها جانبدارانه بوده اند. آنها تصمیم گرفتند که پرسشنامه های خود را در کلاس های مدرسه توزیع کنند که به احتمال فراوان نتیجه آن به واقعیت نزدیک تر خواهد بود.
آنها در تحقیقات خود روی چهار مدرسه در شهر بنگلور تمرکز کردند. یکی از آنها محل تحصیل فرزندان اقشار کم درآمد و فقیر بود. در دو مدرسه دیگر فرزندان طبقه متوسط تحصیل می کردند و در مدرسه چهارم فرزندان اقشار مرفه درس می خواندند.
پژوهشگران در مجموع توانستند پاسخ های ۲۰۰ نوجوان را گردآوری کنند. تقریبا همه آنها اعتراف کردند که روزانه حداقل چهار بار انگشت توی دماغ خود می کنند. این نکته چندان تازگی نداشت. اما نکته جالب در اطلاعات جمع آوری شده الگوهای متفاوت این رفتار بود. فقط حدود هفت درصد اعتراف کردند که روزانه بیش از ۲۰ بار انگشت توی دماغ خود می کنند. اما تقریبا ۲۰ درصد از پاسخ دهندگان گفتند که به نظرشان در این مورد یک مشکل جدی دارند.
اکثر این نوجوانان گفتند که برای راحت شدن از حالت خارش در سوراخ های بینی و یا تمیز کردن ترشحات بینی دست توی دماغشان می کنند. اما حدود ۱۲ درصد اعتراف کردند که چون احساس خوبی به آنها دست می دهد این کار را می کنند.
اما یک نکته جالب دیگر در این پژوهش این بود که مشخص شد تنها چیزی که وارد بینی آنها می شود انگشتان دست نیست. ۱۳ نفر از دانش آموزان گفتند که برای خاراندن و یا خارج کردن ترشحات دماغشان از موچین استفاده می کنند و ۹ نفر هم اعتراف کردند که برای این کار از مداد استفاده می کنند. و بالاخره ۹ نفر از آنها اعتراف کردند آنچه را که از کاووش در بینی خود پیدا می کنند می خورند.

این پژوهش نشان داد که تعلق این نوجوانان به لایه های اجتماعی و اقشار گوناگون روی رفتار آنها با دماغشان تاثیر ندارد و انگشت کردن در سوراخ دماغ یکی از مواردی است که همه اقشار را به یکدیگر پیوند می دهد. اما بین دختران و پسران تفاوت هایی مشاهده شد. درصد پسرانی که این کار را انجام می دهند بیشتر و در مقابل در میان دختران درصدی که فکر می کنند کار ناشایستی است بیشتر بود. در عین حال مشخص شد که پسران به غیر از انگشت کردن در دماغ، عادت های بد دیگری هم، مثل جویدن ناخن ها و یا از ریشه کندن موهایشان دارند.

اماباید توجه داشت که انگشت کردن توی دماغ یک عادت بی ضرر نیست و در بعضی موارد می تواند به مشکلات جدی منجر شود. پژوهشگران موسسه ملی بیماریهای عصبی و روانی هند با بررسی پرونده های پزشکی موجود در بیمارستانها متوجه شدند که در برخی موارد افرادی که داخل بینی آنها عمل جراحی صورت گرفته به خاطر اینکه نمی توانند عادت دست کردن توی دماغ را ترک کنند، به محل جراحی آسیب زده که موجب خونریزی مجدد می شود.
پژوهشگران متوجه شدند یک زن ۵۳ ساله به خاطر عادت شدید به این کار پرده نازک بین دو سوراخ دماغ خود را پاره کرده و تا سینوس های اطراف بینی نقب زده بود. پزشکان مجبور شدند بینی و ناحیه سینوس او را جراحی کنند.

در سال ۲۰۰۶ محققان هلندی متوجه شدند انگشت کردن توی دماغ به پخش باکتریها در بدن کمک می کند. آنها در پژوهش خود که روی بیماران یک کلینیک گوش و حلق و بینی انجام شد، دریافتند که احتمال وجود باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در بینی افرادی که انگشت توی دماغ خود می کنند به نسبت سایرین بیشتر است.

با مطالعه  تمامی این خطرات و با توجه به اینکه انگشت کردن توی دماغ باعث نگاه بد  اطرافیان می شود ؛ پس چرا ما هنوز این کار را می کنیم؟

پاسخ دقیق و روشنی به این پرسش وجود ندارد.

ولی همانطور که یک پژوهشگر آمریکایی اخیرا در مورد جویدن ناخن ها نوشته است، شاید علت این کار این است که “تمیز کردن” این عضو صورت در ما یک احساس رضایت ایجاد می کند و در عین حال سوراخ دماغ همیشه در دسترس ماست.
و یا شاید انگشت کردن توی دماغ نشانه تنبلی است. ما به جای رفتن و برداشتن دستمال کاغذی و پاک کردن بینی خود، سراغ ساده ترین راه حل می رویم و هر وقت می خواهیم بینی خود را تمیز کنیم به یاد انگشت های خود می افتیم.