اختصارات و اصطلاحات رایج در مامایی۳

Abbreviations & Terminology in Obstetrica

قسمت میانی لگن ( Midpelivc ): کوچکترین اقطار لگن در این ناحیه بوده و از قدام به سطح تحتانی جوشگاه عانه ، از خلف به حد فاصل و از طرفین به خارهای خاصره ای Lschial sppne محدود است. قطر قدامی خلفی آن حدود ۱۱٫۵ cm و قطر عرضی آن (بین خارها) حدود ۱۰cm است.

~~
دهانه خروجی لگن (Pelvic outlet): این سطح از قدام به قوس جوشگاه عانه از طرفین به برجستگی های نشیمنگاهی (Lschial Tuberosity) و از خلف به راس استخوان خاجی (و نه دنبالچه) محدود می باشد. دهانه خروجی لگن تقریباً به شکل یک لوزی و خمیده بوده و قطر عرضی آن (قطر بین برجستگی های نشیمنگاهی) حدود ۱۱cm و قطر قدامی خلفی آن بین ۹٫۵۱۱cm است.

~~
قطر قدامی خلفی حقیقی تنگه فوقانی یا آناتومیک (Anatomic or True Conjugate): قطر حقیقی لگن فاصله بین لبه خلفی فوقانی جوشگاه عانه تا نقطه میانی دماغه خاجی ( promontory Sacral ) بوده و ۱۱-۱۱٫۵cm می باشد.

اختصارات و اصطلاحات رایج در مامایی۳

قطر مامایی (Obsteric Conjuate): مهمترین قطر دهانه ورودی لگن بوده (زیرا جنین از آنجا عبور می کند) و عبارتست از فاصله سطح خلفی جوشگاه عانه تا نقطه میانی دماغه خاجی طول آن ۱۰٫۵-۱۱cm است. طول قطر مامایی را می توان از طریق اندازه گیری قطر دیاگونال و کسر ۲-۵/۱ سانتیمتر از مقدار آن محاسبه نمود.

~~
قطر قابل اندازه گیری یا دیاگونال (Diagonal Conjuate): فاصله بین لبه تحتانی جوشگاه عانه تا نقطه میانی دماغه خاجی بوده و می توان بوسیله معاینه دوانگشتی واژینال مقدار آن را به دست آورد. طول قطر دیاگونال حدود ۱۲٫۵cm است. اگر ۵/۱ سانتیمتر از آن کم شود تقریباً قطر مامایی به دست خواهد آمد.

~~
جایگاه (Staitin ):موقعیت مکانی قسمت نمایش جنینی در داخل کانال زایمانی را جایگاه گویند (به عبارت ساده تر میزان نزول عضو نمایش را در لگن حقیقی مشخص می کند) و به دو روش سیستم سه گانه (third system) و یا پنج گانه (fifth system) محاسبه و بیان می شود.

در هر در روش سطح فرضی بین خارهای خاصره ای (Ischial Spine) به عنوان مبدا و صفر تلقی می شود. در سیستم سه گانه فاصله بین دهانه ورودی و خروجی لگن با سطح مبدا هر یک به دو سه قسمت مساوی تقسیم می شوند و برحسب اینکه قسمت نمایش جنین در کدامیک از این سطوح قرار داشته باشد یکی از جایگاههای ۳- الی ۳+ خواهد داشت.

در روش پنج گانه به دلیل اینکه فاصله طبیعی دهانه ورودی و خروجی لگن تا سطح مبدا هر یک حدود ۵ سانتیمتر است لذا جایگاه جنین یکی از اعداد ۵- الی ۵+ خواهد بود. از هر دو روش فوق می توان برای تعیین جایگاه استفاده نمود اما بایستی روش بکار برده شده مشخص باشد. مثلاً اگر جایگاه جنین در سیستم سه گانه ۲+ باشد بهتر است به صورت ۳/۲+ نمایش داده شود.
به حالتی که قسمت نمایش بالاتر از ۳/۳- یا /۵- باشد شناور بودن (floating) گفته می شود. در جایگاه ۳/۳+ (یا ۵/۵+) قسمت نمایش از دهانه خروجی لگن گذشته و به کف لگن رسیده و با هر انقباض باعث برآمده شدن پرینه می شود.