اختصارات و اصطلاحات رایج در مامایی۴

Abbreviations & Terminology in Obstetrica

انگاژمان (Engagement): از نظر تعریف انگاژمان زمانی گفته می شود که بزرگترین قطر عرضی (عریض ترین قطر) قسمت نمایش جنین (در نمایش سر،قطر بین آهیانه ای) از دهانه ورودی لگن عبور کند. در نمایش سر (Cephalic) معمولاً زمانی که انگاژمان صورت می گیرد قسمت نمایش در محاذات سطح بین خارهای خاصره ای خواهد بود (جایگاه صفر). به عبارت دیگر در حالت عادی در نمایش سفالیک زمانی که جایگاه صفر باشد معمولاً انگاژمان نیز صورت گرفته است. اما در بعضی حالات (نظیر caput succedaneum) ممکن است جایگاه قسمت نمایش صفر باشد ولی هنوز انگاژمان صورت نگرفته باشد.

~~
عدم تطابق (Asynclitism): در نمایش سر در حالت عادی موقع ورود سر جنین به داخل کانال زایمانی درز ساژیتال در وسط قطر قدامی خلفی تنگه فوقانی قرار می گیرد. بطوری که فاصله آن از دماغه خاجی و جوشگاه عانه برابر خواهد بود. به این حالت تطابق (Synclitism) گفته می شود. حال اگر درز ساژیتال به یکی از نقاط فوق نزدیک تر باشد موجب بروزعدم تطابق (Asynclitism) می شود. در صورتی که درز ساژیتال به خلف (دماغه خاجی) نزدیک تر باشد آسینکلیتیسم قدامی و اگر به قدام (جوشگاه عانه) نزدیک تر باشد آسینکلیتیسم خلفی وجود خواهد داشت. آسینکلیتیسم قدامی معمولاً در تنگی فوقانی لگن بوجود می آید تا سر بتواند از آنجا عبور کند (همانند کج کردن تکمه پیراهن برای عبور آن از شکاف مربوطه) . در آسینکلیتیسم خلفی گاهی اوقات عبور سر از تنگه فوقانی با مشکل روبرو می شود.

تحلیل رفتن گردن رحم (Cervical Effacement): در حالت عادی طول گردن رحم ۵/۲-۲ سانتیمتر است. به کاهش طول و نازک شدن گردن رحم، تحلیل یا افاسمان سرویکس گفته شده و به صورت درصد توصیف می شود. مثلاً اگر طول گردن رحم به ۳/۱-۱ سانتیمتر برسد افاسمان سرویکس ۵۰% خواهد بود. زمانی که افاسمان به %۱۰۰ برسد سرویکس فقط به صورت یک ورقه نازک (به ضخامت ۲۵% سانتیمتر) لمس خواهد شد (دهانه خارجی و داخلی گردن رحم بر هم منطبق شده و به صورت یک دهانه واحد درمی آیند.

~~
اتساع گردن رحم (Cervical Dilatation): به باز شدن دهانه رحم گفته شده و بر حسب سانتیمتر محاسبه می گردد. برای اندازه گیری مقدار اتساع سرویکس دوانگشت اشاره و میانه را داخل دهانه سرویکس کرده و آنها را از هم دور می کنیم (بدون اعمال نیرو) فاصله بین نوک دوانگشت برحسب سانتیمتر نمایانگر میزان اتساع سرویکس خواهد بود و زمانی که مقدار آن به ۱۰ سانتیمتر برسد اتساع کامل بوده و جنین امکان خروج از داخل رحم را پیدا خواهد کرد.