گیر کردن یا دیستوشی شانه جنین هنگام زایمان
(Shoulder Dystocia (SD
گیر کردن یا دیستوشی شانه به حالتی گفته می شود که عضو نمایش سر بوده Cephalic Presentation و زایمان سر انجام شده ولی خروج شانه با روش عادی امکان پذیر نیست.
شیوع SD در جنین های با وزن ۲۴۰۰ گرم حدود ۱۵% درصد و با وزنهای بالای ۴۰۰۰ گرم حدود ۷/۱ درصد بوده و علل شایع آن عبارتند از: چاقی، دیابت مادر، مولتی پاریتی با سابقه زایمان بچه های بزرگ و درشت و زایمان دیررس (همه حالات با بزرگی جنین همراه هستند). بایستی توجه داشت که عامل اساسی در دیستوشی حقیقی شانه وجود اشکال و اختلال در خود شانه است.
اما حالات دیگری نظیر کوتاهی بند ناف،بزرگی قفسه سینه یا شکم جنین (نظیر تومور) حلقه انقباضی رحم، دوقلوی به هم قفل شده و غیره نیز می توانند باعث اشکال در خروج شانه ها شوند. به این حالات می توان دیستوشی کاذب شانه گفت.
توجه:
• در صورت طولانی شدن مرحله دوم زایمان بایستی به فکر وقوع احتمال دیستوشی شانه بود (در این موارد شیوع دیستوشی شانه ۳ تا ۴ برابر مواردی خواهد بود که طول مدت مرحله دوم طبیعی است).
• حدود ۵۰ تا ۹۰ درصد موارد دیستوشی شانه در جنین های با رشد و اندازه طبیعی دیده می شود.
عوارض دیستوشی شانه
در حدود ۲۰% موارد شکستگی ترقوه و حدود ۱۰% موارد صدمات شبکه عصبی بازویی به صورت فلج Erb (یا فلج Duchenne) بروز خواهد کرد. در صورت تاخیر بیش از حد در درمان امکان بروز صدمات مغزی و حتی مرگ وجود دارد (فشار بیش از حد بر روی قفسه سینه موجب کاهش بازگشت وریدی و کاهش برون ده قلبی و نیز افزایش فشار داخل مغزی می شود). مهمترین عارضه در مادر خونریزی پس از زایمان و عفونت دوره نفاسی است.
توجه: توقف زایمان بیش از ۵ تا ۱۰ دقیقه با آسیفیکسی و کاهش آپگار جنین همراه است.
منبع : های بی بی(سایت دانستنی های بارداری مریض خونه)