اقدامات اولیه جهت کنترل خونریزی پس از زایمان
همزمان با معاینه بیمار (و حتی قبل از آن) بایستی اقدامات زیر بعمل آید.
۱- IV line1 مناسب تامین شود.
۲- نمونه خون جهت آزمایش Hct،BG Cross match (اگر ناشناخته باشد) PT،PTT،Fibrinogen فرستاده شود.
۳- حداقل ۲ واحد packed cell و FFP رزرو شود.
۴- در صورتی که خونریزی شدید و علامت دار باشد جهت بررسی عملکرد کلیه ها سوند فولی گذاشته شود.
۵- تا کنترل خونریزی علائم حیاتی هر ۱ تا ۲ ساعت کنترل شود.
۶- تا آماده شدن خون درخواستی با مایعات کریستالوئید (رینگر لاکتات یا نرمال سالین) خون از دست رفته جبران و تامین شود. مقدار مایع کریستالوئید لازم برای جبران حجم خون از دست رفته سه برابر آن می باشد. هدف از تجویز این مقدار مایع حفظ فشار خون در محدوده ۹۰-۱۰۰mmHg و تامین برون ده ادراری به میزان ۳۰-۶۰ml/min است.
۷- تجویز اکسیژن از طریق ماسک یا لوله بینی با سرعت ۲-۴lit/min.
۸- در صورت آماده شدن خون مقدار مورد نیاز تجویز شود (هدف حفظ هماتوکریت بیش از ۳۰-۲۷ درصد است).
۹- پس از تشخیص علت بیماری درمان اختصاصی مربوطه به اجرا گذاشته شود.
توجه:
یکی از راههای عملی بررسی وضعیت انعقادی بیماران انجام تست مشاهده لخته (Clot observation Test) است. روش عمل بدین ترتیب است که ۳ تا ۵ میلی لیتر از خون بیمار را گرفته و داخل لوله آزمایش سرم ریخته و در نقطه ای بی حرکت می گذاریم و پس از ۵ تا ۱۰ دقیقه از نظر تشکیل لخته بررسی می کنیم. اگر لخته سفت و محکم تشکیل شده باشد.
نشاندهنده این است که بیمار مشکل انعقادی نداشته و غلظت فیبرینوژن بیمار بیش از ۱۰mg/dl می باشد. اما اگر لخته اصلاً تشکیل نشده باشد به منزله وجود اختلال انعقادی بوده و غلظت فیبرینوژن پلاسما کمتر از ۵۰mg/dl و اگر لخته شل و ناپایدار باشد نمایانگر اختلال انعقادی نسبی و فیبرینوژن بینdl 50-100mg می باشد. همزمان با اقدامات فوق بایستی واژن و سرویکس و وضعیت انقباضی رحم مورد بررسی قرار گیرند. اگر صدمات و پارگی شدید همراه با خونریزی فعال و شدید وجود داشته باشد باید عروق اصلی با بخیه بسته شوند.
در سایر حالات بهتر است تمامی بیماران مبتلا به PPH اکسی توسین وریدی به میزان ۱۰۰-۲۰۰mU/min (حداکثر با غلظت ۲۰-۴۰mU/ml) تجویز شود (۲۰ واحد داخل یک لیتر رینگر لاکتات یا نرمال سالین با سرعت ۵-۱۰ml/min) و همزمان با آن از روی شکم رحم با شدت متوسط و در عین حال ظریف و آهسته ماساژ داده شود. اگر انقباض رحمی وجود داشته باشد و مسئله صدمات و پارگی دستگاه ژنیتال واضح و مسبب خونریزی در میان نباشد بایستی به دقت داخل رحم با معاینه دستی بررسی و جستجو شود.
علاوه بر حالت فوق الذکربایستی در موارد زیر نیز معاینه داخل رحمی را مد نظر قرار داد:
۱) زایمان واژینال در افرادی که سابقه سزارین داشته اند
۲) دستکاری داخل رحم
۳) بروز مالفورماسیون و یا پسرفت جایگاه عضو نمایش
۴) زایمان زودرس
۵) رحم غیر طبیعی و
۶) شک به حاملگی چند قلو.
منبع : های بی بی (سایت دانستنی های بارداری مریض خونه)