روش بررسی بیماران مشکوک به حاملگی خارج از رحم

اولین قدم در برخورد با بیمار مشکوک به حاملگی نابجا بررسی علائم حیاتی و در صورت لزوم برقراری IV line و اصلاح وضعیت همودینامیک است. در همان زمان باید نمونه خون جهت CBC diff تعیین گروه خونی -hCGcross match به آزمایشگاه ارسال شود.

پس از این مرحله روش بررسی بیماران برحسب شدت بیماری و امکانات پاراکلینیکی متفاوت است. در بیماران مشکوک به EP بایستی چند اصل زیر را همیشه بخاطر داشت.
• در صورت وجود اختلال همودینامیک شدید و یا شوک بایستی همزمان با اقدامات اولیه بلافاصله لاپاراتومی صورت گیرد.
• اگر وضعیت بالینی بیمار بی ثبات و نسبتاً خطرناک باشد (تاکیکاردی، هیپوتانسیون، علائم تحریک صفاق و …) بایستی در اتاق عمل اقدام به سونوگرافی اورژانس (در صورت دسترسی) و یا کولدوسنتز نمود. اگر نتیجه آزمایش مثبت باشد باید اقدام به لاپاراتومی یا لاپاراسکوپی اورژانس (در صورت دسترسی به جراح ماهر و امکانات لازم) نمود.

در بررسی بیماری که از نظر بالینی با ثبات و پایدار بوده و خطر شدیدی بیمار را تهدید نمی کند می توان بر حسب امکانات آزمایشگاهی عمل نمود:

۱- بررسی بیماران بوسیله اندازه گیری پروژسترون و -hCG: در اندازه گیری پروژسترون سرم یکی از سه حالات زیر ممکن است وجود داشته باشد .
الف- پروژسترون ۵ng/ml>: در این حالت می توان تقریباً بطور قطع از عدم وجود جنین زنده اطمینان حاصل کرده و اقدام به D&C نمود. اگر در D&C ویلی های کوربونیک وجود داشته باشد تشخیص سقط کامل خواهد بود. اما اگر ویلی وجود نداشته باشد تشخیص EP تقریباً مسجل خواهد شد.

ب) پروژسترون ۲۵ng/ml≤: این غلظت نمایانگر زنده بودن جنین و حاملگی داخل رحمی است.

روش بررسی بیماران مشکوک به حاملگی خارج از رحم

ج)۲۵ng/ml> پروژسترون>5ng/ml: در این غلظت نمی توان حاملگی داخل رحمی را از EP بازشناخت و برای این منظور می توان اقدام به سونوگرافی و یا اندازه گیری سریال -hCG کرد.

۲- بررسی بیماران بر اساس غلظت -hCG و سونوگرافی: در بیمار مشکوک به EP که تست حاملگی نیز مثبت است اولین قدم سونوگرافی واژینال یا شکمی است. اگر یافته های سونوگرافی نامشخص باشد آنگاه نوبت به بررسی مقادیر -hCG می رسد. در یک حاملگی طبیعی به سطحی از -hCG سرم که بتوان بوسیله حاملگی را مشاهده و مشخص نمود ناحیه مرزی (Discriminatoryغ zone)

گفته می شود و بر حسب روش اندازه گیری -hCGامکانات و دقت وسایل و مهارت سونوگرافیست در هر مرکزی متفاوت است (بین ۲۰۰۰-۶۵۰۰۰ mIU/ml طبق IRP). اگر مقدار -hCG بیش از ناحیه مرزی باشد (و در سونوگرافی شواهدی دال بر حاملگی داخل رحمی وجود نداشته باشد) آنگاه قدم بعدی اندازه گیری -hCG48 ساعت بعد از نوبت قبلی است.