Achillea millefolium L

بومادران  Achillea millefolium L

خانواده:                 Compositae

نام انگلیسی:    Milfoil , Yarrow

نام فارسی:                 بومادران

شکل شناسی

گیاهی پایا،ایستاده،به ارتفاع ۳۰-۵۰ سانتی متر است.ساقه ایستاده، ساده و یا در بخش فوقانی منشعب ،برگ ها پوشیده از کرک های رویهم خوابیده،با پیرامون پهن دراز،سرنیزه ای یا خطی ،دو بار منقسم ته شانه ای ،با قطعات متعدد خطی نوکدار و واقع در جهات مختلف (نه در یک سطح ) دارای ((راشی)) کامل و در پایین و میانه یک جور است.گل سفید یا سفید متمایل به زرد ،یا سفید متمایل به ارغوانی ، مجتمع در کپه های کوچک بصورت توده ای دیهیم و متراکم ،گلچه های زبانه ای بسیار کوتاه تر از نیمه طول گریبان ،گریبان تخم مرغی ،کرکدار،دارای براکته هایی با حاشیه کم رنگ ، قهوه ای یا تقریبا سیاه می باشد . موسم گل دهی اردیبهشت تا خردادماه می باشد.

محل رویش

این گیاه در ارتفاعات البرز:دماوند ،پلور ،کچسر،پل زنگوله در کندوان،آذربایجان ،ارومیه ،تبریز ، ودر غرب منطقه راسوند رویش دارد .موطن اصلی این گیاه در نیمه ی شمالی کره ی زمین مخصوصا در نواحی کوهستانی نقاط مختلف اروپا می باشد.

قسمت مورد استفاده

برگ ها و گل های خشک شده.

زمان برداشت قسمت مورد استفاده

در صورتی که گیاه به صورت غیر مستقیم کشت و در فصل پاییز به زمین اصلی منتقل شده باشد. یک سال پس از کاشت (از سال دوم)به گل می نشیند و می توان محصول را برداشت کرد. چنانچه گیاه به طور مستقیم کشت شده باشد ،محصول از سال سوم قابل برداشت خواهد بود . چون گیاه در مرحله گل دهی از بیشترین مقدار ماده موثره برخوردار است،این مرحله زمان مناسبی برای برداشت گل ها و پیکر رویشی (ساقه و شاخه های جوان) گیاه است. هنگام جمع اوری گل ها باید ان ها را به همراه دمگل به طول ۳-۴ سانتی متر برداشت کرد . سرشاخه های گل دار را در فاصله خرداد تا مردادماه و برگ ها را از فروردین تا تیرماه جمع اوری می نمایند.

نام تجاری دارو ساخته شده

ایران : قطره (دهانشویه)پریسکا ؛پودرشیرینوش

جمهوری چک: Gallentee مکزیک :Blancaler

موارد مصرف

• درمان بیماری های همراه با تب و سرماخوردگی
• به صورت موضعی در درمان زخم هایی که دیر التیام می یابند ،التهابات پوستی ،اگزما ،شوره سر و برای مرطوب کردن پوست ،همچنین به عنوان قابض و بنداورنده خون در بریدگی ، خراشیدگی ،همورویید و برش های زایمانی
• به عنوان ضد التهاب و ضد اسپاسم در دستگاه گوارش و در درمان سندرم روده تحریک پذیر ،زخم های گوارشی همراه با خونریزی ،کولیک روده ای ،اسهال ، خونریزی شدید قاعدگی ،ادرار خونی ،خون دماغ ،استفراغ خونی و اسهال خونی
• مقوی گوارشی ، مفید در درمان سوء هاضمه عصبی ،نفخ و نقض در هضم چربی ها
• در افزایش فشار خون ، افزایش لخته پذیری خون همراه با افزایش فشار خون مانند ترمبوز عروق مغزی و کرونر ، و بهبود جریان خون وریدهای واریسی
• ضد میکروب، ضد قارچ (اسانس گیاه) ، ضد عفونی کننده ی مجاری ادراری و مدر

موارد مصرف مورد تایید کمیسیون E بر اساس داده های بالینی

• مصرف خوراکی گل های گیاه در درمان بی اشتهایی و سوء هاضمه مثل ناراحتی های انقباضی خفیف دستگاه گوارش
• به صورت موضعی به عنوان حمام در مشکلات همراه با درد و کرامپ با منشا روان تنی مربوط به قسمت های تحتحانی لگن زنان

سایر موارد مصرف (در طب سنتی )

• به عنوان معرق،داروی ضد زخم ، گشاد کننده عروق محیطی ، کاهنده ی درد دندان ( با جویدن برگ ها ،گل ها و ریشه های تازه )
• کمک در تنظیم سیکل قادگی (خونریزی شدید یا فقدان قاعدگی ) سقط اور ،قاعده اور ، ضد بارداری و به عنوان محرک انقباضات رحمی

موارد منع مصرف

حساسیت به گیاه و سایر گیاهان خانواده کاسنی

احتیاطات عمومی

• از مصرف این گیاه در ناحیه اطراف و داخل چشم خوداری شود
• مصرف همزمان گیاه ،با ارامبخش ها می تواند منجر به افزایش اثر ارامبخشی و خواب الودگی گردد
• مصرف گیاه در مردان بدلیل اثرات مهاری بالقوه بر اسپرماتوژنز ( بر اساس مطالعات حیوانی ) بهتر است با احتیاط صورت گیرد

اثرات جانبی

• شایعترین اثر جانبی گزارش شده از گیاه در ماتیت تماسی است
• سایر موارد شامل : ارامبخش ،سمیت عصبی ، سر درد، منگی ، تهوع ، کرامپ معده و روده ، دیورز،اختلال عملکرد کلیوی ، هیپوگلیسمی ،تحریک رحم (با دوز های بالا ) حساسیت به نور

مصرف در بار داری و شیر دهی

• بدلیل اثرات قاعده اوری مصرف گیاه در دوران بارداری ممنوع است
• در دوران شیردهی بهتر است از مصرف گیاه اجتناب شود

مصرف در کودکان

• اثرات جانبی ناشی از مصرف گیاه در کودکان مشاهده نشده است
• در کودکان زیر ۲ سال مصرف نشود

تداخلات دارویی

• مهار کننده ی ترشح اسیدی ( انتی اسید ها ، انتاگونیست های گیرنده H₂،مهار کننده پمپ پروتون،سوکرالیفت) :افزایش ترشح اسید معده توسط گیاه باعث کاهش کارایی دارو می گردد
• ضد انعقاد ها: امکان کاهش کارایی دارو و کاهش INR .گیاه ممکن است در محیط بدن دارای اثرات انعقاد اور باشد
• ضد دیابت ها : امکان تقویت اثر کاهش قند خون
• ضد پر فشاری خون ها : امکان افزایش اثر کاهش فشار خون
• باربیتورات ها ،مترونیدازول : امکان ایجاد واکنش ها ی شبه دی سولفیرام در صورت مصرف فراورده های حاوب الکل گیاه
• ارمبخش –خواب اور ها : امان افزایش اثر ارامبخشی

میزان مصرف

الف-خوراکی

• دم کرده:۱–۲ گرم در ۱۵۰ میلی لیتر اب جوشانده برای ۱۰-۱۵دقیقه ،۳بار در روز بین وعزه های غذایی
• شیره فشرده گیاه تازه : ۵میلی لیتر(۱قاشق مربا خوری)،۳بار در روز بین وعده های غذایی
• عصاره مایع (۱:۱ گرم در میلی لیتر):۱-۲ میلی لیتر ،۳بار در روز بین وعده های غذایی
• تنتور(۵:۱ گرم در میلی لیتر):۵میلی لیتر،۳بار در روز بین وعده های غذایی

ب-موضعی

• حمام :۱۰۰گرم گیاه در ۲۰لیتر آب گرم یا داغ ، تنها کافی است ان ها را تا بالای زانوها بپوشانید.

قسمت های بالای تنه با حوله پوشانده میشود و بعداز ۱۰-۲۰ دقیقه شستشو داده میشود.

 ************************************************